Το τεστ Turing και η ιστορία των chatbots

Το 1950 ο μαθηματικός Alan Turing, εξέχουσα προσωπικότητα για τον χώρο της υπολογιστικής επιστήμης και όχι μόνο, εφεύρει το ομώνυμο τεστ. Πρόκειται για ένα τεστ που εξετάζει κατά πόσο μία μηχανή είναι σε θέση να “σκέφτεται”. Να ακολουθεί δηλαδή ανθρώπινες συλλογιστικές πορείες και να διενεργεί συζητήσεις με τρόπο που να μη γίνεται αντιληπτή η φύση της.

Ποιά είναι η διαδικασία που ακολουθείται για να περάσει κανείς το τεστ και ποιός μπορεί να υποβληθεί σε αυτό;

Το τεστ διενεργείται σε ένα ανακριτικό δωμάτιο από έναν κριτή. Απέναντι στον κριτή βρίσκονται ένας άνθρωπος και ένα υπολογιστής. Τα υποκείμενα του τεστ δεν είναι θεατά από τον κριτή. Στη συνέχεια ο κριτής διεξάγει μία συζήτηση και επιχειρεί να καταλάβει ποιό από τα υποκείμενα είναι ο υπολογιστής με βάση την ποιότητα της συζήτησης. Η υπολογιστική μηχανή θεωρείται πως επιτυγχάνει στο τεστ όταν ο κριτής δεν είναι σε θέση να διακρίνει ποιο από τα δύο υποκείμενα είναι ο άνθρωπος. Η επιτυχία αυτή συνεπάγεται την ικανότητα για σκέψη.

Αν και υπάρχουν περιορισμοί το τεστ Turing παραμένει έως σήμερα μία μονάδα μέτρησης της επιτυχίας της τεχνητής νοημοσύνης. Το τεστ Turing εξελίσσεται σε συνάρτηση με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Η ανανεωμένη μορφή του περιλαμβάνει περισσότερους κριτές και η εξέταση θεωρείται επιτυχής όταν πάνω από το 30% των κριτών δεν αντιλαμβάνεται ύστερα από μία συζήτηση 5 λεπτών ποιό από τα υποκείμενα είναι ο υπολογιστής.

Το 1991 το τεστ Turing λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις και αποτελεί τη βάση για τον ετήσιο διαγωνισμό “Loebner Prize”. Ο ακτιβιστής Hugh Loebner έθεσε παραπάνω όρους προκειμένου να αναδειχθεί νικητής. Η διάρκεια της συζήτησης ορίζεται στα 25 λεπτά με κάθε έναν από τους 4 κριτές. Ως νικητής καθορίζεται το πρόγραμμα του υπολογιστή που λαμβάνει την καλύτερη βαθμολογία και τις περισσότερες ψήφους.

Το 2014 στο Πανεπιστήμιο του Reading και ενόψει της 60ης επετείου του θανάτου του Alan Turing, διοργανώθηκε ένας διαγωνισμός, στο οποίο το chatbot ονόματι “Eugene Goostman” κέρδισε 33% των ψήφων από τους κριτές!

Mε την εξέλιξη της τεχνολογίας αναπτύχθηκαν και πιο ανανεωμένες μορφές του Turing τεστ. Για παράδειγμα, το “Αντίστροφο Τuring Τεστ” (Reverse Turing Test) που αποσκοπεί στην πλάνη ενός υπολογιστή και στην δημιουργία της πεποίθησης ότι δεν συνομιλεί με άνθρωπο. Ακόμα υπάρχουν παραλλαγές όπως το τεστ “Marcus”, το τεστ “Lovelace 2.0” κ.α.

Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί που ενίοτε καθιστούν την εφαρμογή της δοκιμασίας ανέφικτη. Αρχικά, προκειμένου να διενεργηθεί η εξέταση πρέπει να διαμορφωθεί ένα συγκεκριμένο περιβάλλον για να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα των αποτελεσμάτων. Η τεχνολογία συχνά αναπτύσσεται πολύ πιο γρήγορα από το τεστ Turing με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συμβαδίσουν και το τεστ να κρίνεται αναξιόπιστο. Τέλος, το τεστ μπορεί να εξετάζει τη ευφυΐα ωστόσο είναι βέβαιο πως δεν είναι σε θέση να εξετάσει όλες τις πτυχές της. Η συναισθηματική νοημοσύνη για παράδειγμα συγκαταλέγεται στα άβατα νερά τόσο για το Turing τεστ όσο και για την τεχνητή νοημοσύνη.

Στο παράδειγμα του Chat GPT αν και το chatbot απέτυχε να περάσει το τεστ Turing στις πρώτες απόπειρες που έγιναν, κατόρθωσε τελικά τον Μάρτιο του 2023 να ξεγελάσει τους κριτές. Αναμένουμε πως με το πέρας του χρόνου τα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης θα είναι πιο ικανά να ανταπεξέλθουν ακόμα και σε πιο απαιτητικές δοκιμασίες.